Doctrina Christiana y Catecismo para instrucción de los Indios 1584

DOCTRINA CHRISTIANA

LA SEÑAL DE LA SANCTA CRUZ (CRUZCHACUY)

Sancta cruzpa vnanchanraycu,
aucaycucunamanta, quispichihuaycu Dios apuycu.
Yayap, Churip Spiritu Sanctop sutimpi.
Amén Iesus.

EL PATER NOSTER (YAYAYCU)

Yayaycu, hanacpachacunapi cac. Sutijqui muchasca cachun.
Capac caynijqui ñocaycuman hamuchun.
Munaynijqui rurasca cachun: ymanam hanacpachapi hinatac cay pachapipas.
Punchaunincuna tantaycucta cunan coaycu.
Huchaycuctari pampachapuaycu, ymanam ñocaycupas, ñocaycuman huchallicuccunacta pampachaycu hina.
Amatac cacharihuaycuchu, huatecayman vrmancaycupac.
Yallinrac, mana allimanta quispichihuaycu.
Amen Iesus.

EL AVE MARIA (MUCHAYCUSCAYQUI MARIA)

Muchaycuscayqui Maria,
Diospa gracianhuan juntascam canqui.
Apunchic Diosmi camhuan.
Huarmicunamanta collananmi canqui.
Vicçayquimanta pacarimuc Iesus huahuayquiri collanantacmi.
A Sancta Maria, Diospa Maman,
ñocaycu huchaçapacunapac mañapuaycu,
cunan, huañuynijcu pachapipas.
Amen Iesus.

EL CREDO (APOSTOLCUNAMANTA IÑIININ)

Yñinim Dios yaya llapa atipacman,
Hanacpachap, caypachap ruraquenman,
Iesu christo paypa çapay churin apunchicmanpas.
Caymi Spiritu sanctomanta runa tucurcan,
Virgen sancta Mariamanta pacarimurcan,
Poncio Pilatop siminmantam muchurcan.
Cruzpi chacatasca carcan,
huañurcan, pampascatac carcan.
Vcupachacunaman vraycurcan.
Quimçañequen punchaupim huañuc cunamanta cauçarimpurcan,
Hanacpachacunaman vichayripurcan.
Dios yaya llapa atipacpa, pañañequempim tiyaycun,
chaymantam cana cauçac runa cunacta,
huañuc cunactahuampas taripac hampunca.
Spiritu sanctoman yñinim.
Sancta yglesia catholicacta.
Sanctocunap hucllachacuyninta.
Huchacunap pampachayninta.
Aychap cauçarimpuyninta.
viñay cauçaytahuampas yñinitacmi.
Amen. Iesus.

LA SALVE (MUCHAYCUSCAYQUI ÇAPAYCOYA)

Muchaycuscayqui çapaycoya,
huacchay cuya mama, cauçay, ñucñu,
suyanaycu, muchaycuscayquitac.
Camtam huacyamuycu Euap carcusca huahuancuna.
Camtam yuyamuycu, huacaspa, anchispa, cay vequepachapi.
Chay ari marcaycu,
ñocaycuman chay cuyapayac ñauijquicta cutirichimuy
Chaymantari, cay carcuypacha puchucaptin
collanan Iesusta vicçayquimanta pacarimucta, ricuchihuaycu.
A, llaquipayac, A, cuyapayac, A, ñucñu virgen Maria.
Sancta Diospa maman ñocaycupac muchapuaycu
Iesu Christop coscayquichicmi ñiscampa, caman cancaycupac.
Amen Iesus.

LOS ARTICVLOS DE LA FE

Yñincanchic chunca tahuayocmi (Articulos de la Fè sutioc)
canchisninmi, Dios cayninmanta.
Huaquinin canchismi, Iesu Christo Dios apunchicpa runa cayninmanta.

Dios cayninmanta cacri, caymi.
Ñaupac simipim yñini, huc çapalla Dios llapa atipacman.
Yscay ñequen simipim yñini. Pay quiquin Diosmi Yaya.
Quimça ñequen simipim yñini. Pay quiquin Diosmi Churi.
Tahua ñequen simipim yñini. Pay quinquin Diosmi, Spiritu sancto.
Pichca ñequen simipim yñini. Pay quiquin Diosmi Camac.
Çocta ñequen simipim yñini. Pay quiquin Diosmi Quispichic.
Canchis ñequen simipim yñini. Pay quiquin Diosmi viñaipac cussichic.

IESU CHRISTO Dios apunchicpa runa cayninmanta cacri, caymi.
Ñaupac simipim yñini. Iesu Christo Dios apunchicmi Spiritu sancto manta runa tucurcan.
Yscay ñequen simipim yñini. Pay quiquin Iesu Christom virgen sancta Mariap vicçan manta, pacarimurcan: manarac huachaspa, huachaynimpi, ña huachaspapas viñay virgen captin.
Quimça ñequen simipim yñini. Pay quiquin IESV Christom ñocanchic huchaçapacunacta quispichihuancanchicpac, muchurcan huañurcan.
Tahua ñequen, simipim yñini. Pay quiquin Iesu Christom, vcupachacunaman vraycurcan, chay mantam Sanctocunap animan cunacta, paypa cussi hamuyninta suyachcacta pussarcumurcan.
Pichca ñequen simipim yñini. Pay quiquin Iesu Christom, huañuscanmanta quimça ñequen punchaupi, cauçarimpurcan.
Çocta ñequen simipim yñini. Pay quiquin Iesu Christom, hanacpachacunaman vichayripurcan, chaypim Dios Yaya llapa atipacpa pañañequempi tiaycun.
Canchis ñequen simipim yñini. Pay quiquin Iesu Christom, cauçac runacunacta, huañuccunactahuampas, taripac hampunca.
Alli Christianocunactam hanacpachaman pussaspa viñaypac cussichinca,
camachicuscan siminta alli huacaychascanmanta:
mana allicunactam cana vcupachaman carcuspa,
viñaypac ñacarichinca, camachicuscan siminta mana alli huacaychascanmanta.

LOS MANDAMIENTOS DE LA LEY DE DIOS (TAYTACHAP CAMACHICUSCAN SIMICUNA)

DIOSNINCHICPA camachicuscan simin chuncam:
ñaupac quimçanmi, quiquin Diosta yupaychancanchicpac:
huaquinin canchismi runamaçinchicpa allij nimpac.

Ñaupac simi ñinmi. Diosman sonco canqui tucuy yma haycacta yallispa.
Yscay ñequen simi ñinmi. Ama Diospa capac sutinta caçimanta juranquichu.
Quimça ñequen simi ñinmi. Domingocunapi, fiestacunapipas, çamacunqui Diosta muchancapac.
Tahua ñequen simi ñinmi. Yayayquicta, mamayquicta yupaychanqui.
Pichca ñequen simi ñimi. Ama pictapas huañuchinquichu.
Çocta ñequen simi ñinmi. Ama huachucchu canqui.
Canchis ñequen simi ñinmi. Ama çuacunquichu.
Puçac ñequen simi ñinmi. Ama pictapas, caçimanta tumpanquichu.
Yscon ñequen simi ñinmi. Ama runa maçijquip huarminta munapayanquichu.
Chunca ñequen simi ñinmi. Ama hucpa yma haycanta munapayanquichu.

Diospa cay chunca camachicuscan simi, yscaymanmi tucun.
Diosman sonco canqui tucuy yma haycacta yallispa:
runa macijquictari, quiquijquicta hina munanqui.

LOS MANDAMIENTOS DE LA SANCTA MADRE YGLESIA (SANCTA YGLESIAP CAMACHICUSCAN SIMICUNA)

SANCTA YGLESIA mamanchicpa camachicuscan simin pichcam.
Ñaupac simi ñinmi. Domingocunapi, fiestacunapipas missacta callariscanmanta, puchucancan cama vyarinqui.
Yscay ñequen simi ñinmi, huatancunapi hucmita confessacunqui, oncospa, huañuypac caspa, comulgancayquipacpas, confessacunquitac.
Quimça ñequen simi ñinmi. Iesu Christop cauçarimpuscan hatun Pascuapi comulganqui.
Tahua ñequen simi ñinmi. Santa yglesia mamanchicpa, ayunay ñiscampi ayunanqui.
Pichca ñequen simi ñinmi. Diezmosta, primiciastapas conqui.

LOS SACRAMENTOS DE LA SANCTA MADRE YGLESIA (SACRAMENTOCUNA)

SANCTA YGLESIA mamanchicpa Sacramentoncuna Canchismi.
Ñaupaquenmi: Baptismo.
Yscay ñequenmi: Confirmacion.
Quimça ñequenmi: Penitencia.
Tahua ñequenmi: Communion.
Pichca ñequenmi: Extrema vnction.
Socta ñequenmi: Orden.
Canchis ñequenmi: Matrimonio.

LAS OBRAS DE MISERICORDIA (RUNAP CUYAPAYAY RURANANCUNA)

Rvnap cuyapayay ruranancuna (obras de misericordia sutioc) chuncatahuayocmi.
Canchismi, vcunchicpac: Huaquinin canchismi, animanchicpac.
VCVNCHICPAC cacri, caymi.
Oncocta ricumunqui.
Yaricacta micuchinqui.
Chaquicta vpiachinqui.
Piñasta quispichinqui.
Llatan mana pachayocta pachallichinqui.
Llactayquiman puricta, huacijquipi corpachanqui.
Ayacunacta pampanqui.
Animanchicpac cacri, caymi.
Mana yachacta, yachachinqui.
Cunaypac cacta, cunanqui.
Muchuchijpac cacta, muchuchinqui.
Canman huchallicucta, pampachanqui.
Queçachaqueyquicta, queçachahuachumpas ñispa, muchucunqui.
Llaquicucta, puticucta, cochochinqui.
Cauçaccunapac, huañuc christianocunapachuan, Diosta muchapunqui.

LAS VIRTVDES THEOLOGALES

Virtudes Theologales quimçam.
Yñincanchic. Fe sutioc.
Suyananchic. Esperança sutioc.
Munananchic. Charidad sutioc.

LAS VIRTVDES CARDINALES

Virtudes Cardinales tahuam.
Amauta cay. Prudencia sutioc.
Cuscachay. Iusticia sutioc.
Callpa cay. Fortaleza sutioc.
Pactaslla cay. Templança sutioc.

LOS PECCADOS CAPITALES (LLAPA HUCHACUNAP CALLARIININ)

Llapa huchacunap callarijnin, (pecados capitales sutioc) canchismi.
Ñaupaquenmi. Apuscachay hucha, Soberuia sutioc.
Yscay ñequenmi. Michacay hucha, Auaricia sutioc.
Quimça ñequenmi. Huachuc cay hucha, Luxuria sutioc.
Tahua ñequenmi. Piña cay hucha, Ira sutioc.
Pichca ñequenmi. Çacçapucuy hucha, Gula sutioc.
Socta ñequenmi. Chiquicuy hucha, Embidia sutioc.
Canchis ñequenmi. Quella cay hucha, Accidia sutioc.

LOS ENEMIGOS DEL ALMA (ANIMANCHICPA AUCANCUNA)

ANIMANCHICPA aucancuna quimçam.
Cay llulla pacha. Mundo sutioc.
Çupay, Diablo sutioc.
Aychanchic, Carne sutioc.

LOS QVATRO NOVISSIMOS

Tahuactam pi maycan Christiano cac, viñaypac yuyaspa, soncompi apaycachanca.
Huañuyninta.
Diospa taripayninta.
Vcupachacta.
Hanacpachacta.

LA CONFESSION GENERAL (ÑOCA HUCHAÇAPA)

Ñoca huchaçapam,
llapa atipac Diosman confessacuni.
Viñay Virgen sancta Mariaman, sant Iuan Baptistaman,
Apostolcuna, sant Pedroman, sant Pabloman,
llapa sanctocunaman, cam padremanpas,
ancham huchallicurcani,
yuyayhuan, rimayhuan, rurayhuampas,
Huchaymi, huchaymi, ancha hatun huchaymi.
Chayraycum, muchaycuni viñay virgen santa Mariacta,
sant Miguel Archangelta, sant Iuan Baptistacta,
Apostolcuna, sant Pedrocta, sant Pablocta,
llapa sanctocunacta, cam padrectahuampas,
apunchic Diosta, muchapuancayquichicpac.

 


Ch'uya Qillqamanta rakikuna, achka t'ikrasqakuna, achka k'iti rimaykunapi

Mañaykuna, takikuna, hukkunapas


Last update: 16 Oct 2013. © runasimi.de.  The contents of this page may be distributed for non-commercial purposes, especially for spreading knowledge of the Runasimi language in the world and strengthening its position in its home lands. Please quote the original author (if not mentioned by name, write runasimi.de), and set a link to this page (write down URL, if texts or images of this page are used in printed version).